SO SÁNH MÔI TRƯỜNG KINH DOANH GIỮA SINGAPORE VÀ HỒNG KÔNG

1. Vị trí địa lý

Cả Singapore và Hồng Kông đều nằm ở vị trí chiến lược trung tâm của châu Á, khoảng cách đến hầu hết các nước trong lục địa chỉ trong bán kính 5-7 giờ bay. Tuy nhiên, nếu muốn tấn công thị trường Trung Quốc đại lục, thì Hồng Kông sẽ là lựa chọn tốt bởi vị trí nằm trên bờ biển phía đông nam, ngay bên cạnh Đồng bằng Châu Giang (Pearl River Delta). Nếu chọn Hồng Kông để đặt trụ sở, việc đi lại đến Bắc Kinh, Thượng Hải và các thành phố lớn của Trung Quốc chỉ mất khoảng một ngày.

Sân bay Changi của Singapore và sân bay quốc tế Hồng Kông được xem là những sân bay tốt nhất trên thế giới, rất dễ dàng và thuận tiện để đi đến các thành phố lớn trong khu vực châu Á Thái Bình Dương, Bắc Mỹ, châu Âu và Trung Đông. Singapore cũng là nơi có thương cảng sầm uất nhất trên thế giới và có liên kết rộng rãi với các cảng quốc tế, làm cho Singapore trở thành điểm cập cảng thương mại hàng đầu. Bên cạnh đó, Hồng Kông được xem như là một tiêu điểm của tất cả các hoạt động hàng hải ở miền nam Trung Quốc. Trong những năm gần đây Singapore đã vượt qua Hồng Kông trở thành cảng container nhộn nhịp nhất trên thế giới.

 2. Sự thuận tiện khi kinh doanh

Singapore và Hồng Kông nổi tiếng là nơi có môi trường kinh doanh dễ dàng. Việc mở công ty chỉ trong khoảng ba ngày làm việc ở cả Singapore và Hồng Kông. Điều kiện cơ sở hạ tầng như mặt bằng kinh doanh rất dễ dàng và thuận tiện. Pháp luật có những quy định chặt chẽ liên quan đến bảo vệ tài sản trí tuệ và đa dạng các loại hình giải quyết tranh chấp. Hệ thống thuế đơn giản và ưu đãi doanh nghiệp cũng góp phần thu hút đầu tư nước ngoài tới cả hai quốc gia này. Chính sách mở cửa nhập cư với những điều khoản cấp thị thực làm việc thích hợp tạo điều kiện thuận lợi cho sự tái định cư của người nước ngoài có mong muốn thành lập công ty ở Singapore hoặc Hồng Kông.

Cả hai quốc gia thường cạnh tranh với nhau trên bảng xếp hạng về sự thuận tiện khi kinh doanh (the ease of doing business). Về mặt này, Singapore nổi bật toàn diện và được xếp hạng là nơi tốt nhất trên thế giới để làm kinh doanh theo báo cáo "Kinh doanh 2012" (Doing Business) của Ngân Hàng Thế Giới. Cả hai nền kinh tế chỉ yêu cầu 3 bước thủ tục và khoảng 1-3 ngày để thành lập một công ty. Tuy nhiên, Singapore được đánh giá tốt hơn nhiều nếu xét về mặt giao thương qua biên giới (hạng 1 so với Hồng Kông - hạng 2), sở hữu bất động sản (hạng 14 so với Hồng Kông hạng 57) và giải quyết phá sản (hạng 2 so với Hồng Kônghạng 16). So với mặt bằng châu Á khi cần 7 bước thủ tục và 38 ngày, không có gì ngạc nhiên khi Singapore và Hồng Kông được xếp hạng cao.

3. Chất lượng cuộc sống

Trong khi Singapore và Hồng Kông đạt điểm số gần như ngang nhau ở hầu hết các hạng mục, Singapore thật sự vượt trội hơn về mặt chất lượng cuộc sống. Singapore được đánh giá là nơi dễ dàng hơn cho người nước ngoài đến tái định cư. Xã hội và cơ cấu sắc tộc tại Singapore là sự pha trộn độc đáo của văn hóa và người dân, tạo nên một lối sống quốc tế. Thành phố này được xem là hiện đại và tây hóa, và tiếng Anh được nói phổ biến tại đây. Ngược lại, dân số Hồng Kông lại chủ yếu là Trung Quốc và tiếng phổ thông hay Quảng Đông tiếp tục vẫn là ngôn ngữ phổ biến trong giao tiếp.

Những người nhập cư luôn cho rằng an toàn là một trong những đặc điểm hấp dẫn nhất khi sống ở Singapore và quốc gia này được ghi nhận có tỷ lệ tội phạm thấp nhất thế giới. Dựa theo một khảo sát bởi công ty Tư Vấn Nguồn Nhân Lực Mercer (Mercer Human Resource Consulting), vào năm 2010, Singapore dẫn đầu danh sách những thành phố thuộc khu vực Châu Á - Thái Bình Dương về "chất lượng cuộc sống".

Người dân Singapore được hưởng một trong những chế độ sức khỏe và dinh dưỡng tốt nhất ở châu Á. Singapore xúc tiến xây dựng một môi trường sạch, xanh và lành mạnh, không bị tắt nghẽn giao thông. Theo Sở Môi Trường Quốc Gia (National Environment Agency), chất lượng không khí dựa trên chỉ số PSI (Pollutant Standard Index - tiêu chuẩn tác nhân gây ô nhiễm) đạt mức tốt vào 93% trong tổng số ngày trong năm 2010 và đạt mức trung bình vào 7% số ngày còn lại. Trong khi đó, Hồng Kông lại đối mặt với mức độ ô nhiễm không khí và ùn tắc giao thông ở mức cao. Các chuyên gia, nhà đầu tư thường tái định cư sang Singapore vì ô nhiễm không khí có thể ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe của chính họ và gia đình họ.

Khi nói đến vấn đề thực phẩm, Singapore có tiêu chuẩn sống ngang với các thành phố lớn của cả phương đông và tây. Hồng Kông thường được nhắc đến như là trung tâm ẩm thực của Trung Quốc với tất cả các món ăn đều có mặt ở đây. Đi ăn ngoài là hình thức phổ biến ở Singapore và được cho là giả cá phải chăng hơn so với Hồng Kông.

Singapore có nhiều hình thức lưu trú cho những người xa nhà nhằm phục vụ tất cả mọi nhu cầu, sở thích và túi tiền. Giá cả khi thuê nhà ở đây vẫn được xem là phải chăng khi so với những thành phố lớn phát triển khác. Ở Hồng Kông, bạn sẽ thấy giá thuê một căn nhà đắt hơn rất nhiều so với ở Singapore và được đánh giá là ngang với những thành phố quốc tế lớn khác như London và New York.

Một trở ngại chung được phản ánh bởi vài người nước ngoài là chi phí sinh hoạt ở Singapore cao hơn nhiều so với Hồng Kông. Tuy nhiên, nhiều người trong số đó vẫn thích Singapore hơn vì những cơ hội mà nơi đây mang lại. Theo một báo cáo năm 2011 của ECA International - một công ty nghiên cứu điều kiện sống của những thành phố hàng đầu thế giới, mặc dù cả Singapore và Hồng Kông đều đã xây dựng những cơ sở y tế tầm cỡ quốc tế, cơ sở hạ tầng tuyệt vời, hệ thống giao thông hiệu quả và những trường học/đại học quốc tế để phục vụ cộng đồng người nước ngoài, nhưng xét về thu nhập, những người nước ngoài ở Hồng Kông kiếm được ít tiền hơn những người nước ngoài ở Singapore.

4. Hệ thống thuế

Khi so sánh môi trường kinh doanh giữa Singapore và Hồng Kông, không thể nào không nhắc đến hệ thống thuế. Thuế là vấn đề hàng đầu mà các doanh nhân và doanh nghiêp quan tâm và là một trong những yếu tố quan trọng cần cân nhắc khi tiến hành kinh doanh tại một quốc gia nhất định. Mặc dù cả hai quốc gia này đều nổi tiếng vì có hệ thống thuế thấp và ưu đãi. Tuy nhiên, hệ thống thuế giữa hai quốc gia này vẫn có những điểm nổi bật khác biệt.

Một trong những lợi thế đặc trưng của Singapore là thuế suất doanh nghiệp và thuế thu nhập cá nhân rất thấp. Thuế thu nhập cá nhân được xác định theo một hệ thống thuế theo tầng ở cả hai quốc gia. Ở Singapore, thuế thu nhập cá nhân khởi điểm từ 3.5% lên tới 20% đối với thu nhập trên 320,000 SGD. Ở Hồng Kông, thuế thu nhập cá nhân, hay thường được gọi là thuế lương (salary tax), thường từ 2% lên tới 17% với thu nhập trên 120,000 đô là Hồng Kông HKD. Tuy nhiên, ở Singapore, thuế suất thuế thu nhập cá nhân thực ròng (net effective personal income tax) thấp hơn nhiều so với Hồng Kông. Ví dụ, một người kiếm được 65,000 USD ở Hồng Kông sẽ phải trả gần 6,500 USD thuế thu nhập cá nhân, trong khi ở Singapore, khoản phải tra là 4,000 USD.

Hiện nay, thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp ở Singapore nằm ở mức trung bình 17%. Ở Hồng Kông, thuế doanh nghiệp/corporate tax (hay thuế lợi nhuận/profits tax), được ấn định ở mức 16,5% lợi nhuận chịu thuế cho doanh nghiệp và 15% cho những loại hình kinh doanh không đăng kí khác(unincorporated businesses). Nhằm giúp Singapore trở thành một nơi đầu tư hấp dẫn, thuế thu nhập doanh nghiệp ở Singapore đã và đang được giảm đều. Thuế thu nhập hiệu quả của doanh nghiệp từ năm 2011 được giảm từ 18% còn 17% nhằm giúp duy trì thế mạnh cạnh tranh của Singapore.

Thông thường, thuế suất thuế doanh nghiệp ở Singapore, cũng như những khu vực khác, không phải là một chỉ số luôn luôn phản ánh chính xác về thuế thu nhập thực đóng của doanh nghiệp (effective corporate tax rate). Mức thuế suất thực ( effective rate) thường thấp hơn mức thuế (headline tax rate) do áp dụng những điều khoản miễn thuế và ưu đãi thuế, quy tắc khấu hao, v.v... Một khi những điều khoản miễn thuế này được áp dụng vào phần thu nhập chịu thuế, mức thuế suất thực (effective tax rate) đối với những công ty vừa và nhỏ ở Singapore được giảm đáng kể khi so với mức thế doanh nghiệp phải trả ở Hồng Kông. Thuế suất thu nhập doanh nghiệp (Effective corporate tax rate) đối với những công ty trách nhiệm hữu hạn tư nhân (PTE LTD) ở Singapore với lợi nhuận lên tới 300,000 SGD được giữ ở mức 17%. Tuy nhiên, những công ty vừa mới khởi nghiệp ở Singapore được miễn thuế hoàn toàn với 100,000 SGD lợi nhuận trước thuế thu được đầu tiên trong 3 năm liên tiếp và giảm 50% với 200,000 SGD tiếp theo. Từ hiệu quả trong năm 2010, chính phủ cũng đã cập nhập phương án giảm thuế toàn phần và bán phần cho những công ty khởi nghiệp, cho phép những công ty khởi nghiệp vừa được giảm thuế thu nhập doanh nghiệp (CIT) và trợ cấp tiền mặt SME.

Ngoài ra, chính phủ Singapore cũng giới thiệu nhiều ưu đãi thuế cho những ngành công nghiệp đặc biệt, nhằm khuyến khích đầu tư nước ngoài vào sự phát triển của những ngành công nghiệp đó tại Singapore. Cơ cấu thuế này cho phép những doanh nghiệp vừa và nhỏ phát triển và khuyến khích các nhà kinh doanh thiết lập hoạt động tại đây. Để có thêm thông tin về thuế ở Singapore, tham khảo mục Thuế Singapore.

Khi nhắc đến thuế, Hồng Kông cũng không hề thua kém Singapore khi hệ thống thuế tại Hồng  Kông cũng rất thấp và có nhiều ưu đãi. Hồng Kông tuân thủ theo hệ thống thuế theo lãnh thổ. Nói cách khác, điều đó có nghĩa là thuế sẽ chỉ được tính trên lợi nhuận phát sinh, hay có nguồn gốc từ các giao dịch, doanh nghiệp tại Hồng Kông. Thuế lợi nhuận sẽ không được áp dụng cho phần lợi nhuận có nguồn gốc ngoài lãnh thổ Hồng Kông. Do đó, nếu công ty/ cá nhân thành lập công ty tại Hồng Kông nhưng lợi nhuận lại có nguồn gốc ngoài lãnh thổ ở Hồng Kông, công ty/ cá nhân ấy sẽ không chịu trách nhiệm trả thuế cho phần lợi nhuận ấy, cho dù phần lợi nhuận đó đã được chuyển về Hồng Kông hay chưa. Nguyên tắc đánh thuế theo lãnh thổ này không phân biệt giữa người cư trú và người không cư trú. Chẳng hạn nếu cá nhân là cư dân thường trú tại Hồng Kông nhưng lợi nhuận kiếm được có nguồn gốc từ nơi khác, cá nhân đó sẽ không phải nộp bất cứ khoản thuế nào cho phần lợi nhuận đó. Tương tự như vậy, nếu một cá nhân không cư trú tại Hồng Kông nhưng lại có lợi nhuận từ Hông Kông, cá nhân đó sẽ phải nộp thuế cho phần lợi nhuận tại Hồng Kông đó. Để có thêm thông tin về thuế ở Hồng Kông, tham khảo mục Thuế Hồng Kông.

4. Chất lượng nguồn lao động

Cả Singapore và Hồng Kông đều sở hữu nguồn lao động có chuyên môn tay nghề cao, giáo dục tốt và chuyên nghiệp. Hồng Kông tự hào là nơi hội tụ những nhân tài kinh doanh nhiều kinh nghiệm với một bề dày về văn hóa kinh doanh của một thành phố phát triển bật nhất Đại Lục. Mặc dù tiếng Anh là ngôn ngữ giao tiếp trong kinh doanh, phần lớn lực lượng lao động ở đây cảm thấy thoải mái hơn khi trao đổi bằng tiếng Quảng Đông và phổ thông, bởi vì sự liên hệ với Trung Quốc. Mặt khác, Singapore có một đặc điểm mà Hồng Kông không sánh được, đó là nguồn lao động đa văn hóa, đạt tiêu chuẩn chuyên nghiêp, trình độ cao, thành thạo tiếng Anh là có trình độ kĩ thuật tốt. Là một nền kinh tế tri thức và là trung tâm quốc tế về nhiều lĩnh vực, Singapore luôn thu hút được những tài năng giỏi nhất ở nước ngoài.

Hơn thế nữa, chi phí lao động ở Hồng Kông được đánh giá là cao hơn so với những nơi khác trong Nam Á. Do đó, nhiều doanh nghiệp thích thành lập doanh nghiệp ở Singapore hơn, vì được đảm bảo nguồn lao động biết tiếng Anh với mức chi phí phải chăng.

5. Tình hình chính trị

Theo Trung Tâm Tư Vấn Rủi Ro Kinh Tế và Chính Trị (Political and Economic Risk Consultancy),vào năm 2010, Singapore là quốc gia xếp thứ hai về ổn định chính trị trong khu vực châu Á, và theo sau là Hồng Kông. Nền chính trị ổn định và thuận lợi cho kinh doanh đã góp phần nâng cao uy tín của Singapore như một trung tâm quốc tế để kinh doanh, với sự gia tăng số lượng công ty thành lập tại đây. Minh bạch, liêm chính cao, thực thi pháp luật nghiêm minh, kiểm soát tham nhũng, hệ thống các chính sách ưu đãi và sự thi hành chính sách nghiêm túc là điểm đặc trưng của chính phủ Singapore.
Hồng Kông là vùng hành chính đặc biệt của Cộng Hòa Nhân Dân Trung Hoa, với sự tự trị cao độ về mọi mặt trừ quan hệ ngoại giao và quốc phòng. Theo Tuyên bố chung Trung-Anh (Sino-British Joint Declaration)(1984) và Bộ Luật Cơ Bản (the Basic Law), Hồng Kông tự duy trì hệ thống pháp luật, kinh tế và chính trị của nó. Sự việc này thường được xem như "Một Trung Quốc, hai hệ thống" ("One China, Two Systems"). Sự hấp dẫn của Hồng Kông dựa trên sự ổn định chính trị, quản lí kinh doanh chuyên nghiệp và những nguyên tắc thị trường tự do. Hồng Kông cũng được đánh giá là một trong những nền kinh tế không có tham những trên thế giới.

6. Bối cảnh kinh tế

Nhờ vào giao thương và đầu tư mạnh, Singapore đã tạo dựng được vị thế của mình là một quốc gia có thể mạnh cạnh tranh hàng đầu châu Á. Nền kinh tế được thúc đẩy bởi xuất khẩu máy móc và hàng gia công điện tử, với dịch vụ tài chính và du lịch là những lĩnh vực then chốt khác. Singapore có thu nhập bình quân đầu người gấp đôi Thái Lan, Mã Lai, Indonesia, và Philippines cộng lại. GDP của Singapore tăng trưởng 14.5% năm 2010 trong khi mức lạm phát hàng năm duy trì ở mức thấp 2.1%. Không có nợ nước ngoài, thu nhập chính phủ cao và thăng dư dương đều đặn là những thế mạnh kinh tế lớn của Singapore. Thêm vào đó, Singapore là trung tâm giao dịch ngoại tệ lớn thứ tư thế giới.

Hồng Kông là một trong những nền kinh tế năng động nhất thế giới, được vận hành bởi nguyên tắc tự do kinh doanh (principles of free enterprise), tự do thương mại và thị trường tự do mở cửa cho tất cả. Nền kinh tế phát triển mạnh mẽ trong hai thập kỷ qua đã góp phần vào sự tăng trưởng GDP ở mức trung bình hàng năm là 5 % về giá trị thực. Không có giới hạn về đầu tư ra hay vào Hồng Kông, không có kiểm soát ngoại hối và không có giới hạn cho việc sở hữu của người nước ngoài. Thế mạnh kinh tế của Hồng Kông bao gồm một hệ thống ngân hàng nổi tiếng, hầu như không có nợ công, một hệ thống pháp lý mạnh, dự trữ ngoại hối dồi dào và một chế độ chống tham nhũng và được thực thi một cách nghiêm ngặt.

7. Môi trường pháp lý

Môi trường pháp lý cũng là một trong những yếu tố quan trọng cần cân nhắc và xem xét khi so sánh môi trường kinh doanh giữa Singapore và Hồng Kông. Hệ thống pháp lý hiệu quả và đáng tin cậy đã làm cho Singapore trở thành một điểm đến phổ biến cho các nhà đầu tư để thiết lập hoạt động kinh doanh ở đây. Có quy định rõ ràng liên quan đến sở hữu trí tuệ, nhân lực, tiền lương, nhập cư, thương mại điện tử, vi phạm bản quyền,v.v.. Người nước ngoài hầu như có thể mong đợi một phiên tòa công bằng từ hệ thống tư pháp của đất nước, đặc biệt là trong các vấn đề liên quan đến kinh doanh. Có một số kênh giải quyết tranh chấp luôn hoạt động, để giúp các doanh nghiệp giải quyết các tranh chấp một cách nhanh chóng với chi phí tối ưu.
Các quy định pháp luật là nền tảng cho sự thành công của Hồng Kông. Tất cả đều bình đẳng trước pháp luật. Hệ thống pháp luật của Hồng Kông tách biệt với Trung Quốc đại lục và dựa theo hệ thống thông luật của Anh. Giống như Singapore, Hồng Kông đã phát triển thành một trong những trọng tài pháp lý chính của thế giới kể từ khi thành lập Trung tâm Trọng tài Quốc tế (International Arbitration Centre) vào năm 1985. Cả Singapore và Hồng Kông có tỷ lệ tội phạm thấp nhất thế giới và là thành phố an toàn để sinh sống.

Cả Singapore và Hồng Kông đều có những biện pháp để nâng cấp cơ sở hạ tầng nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển của doanh nghiệp . Cả hai quốc gia có các sân bay và cảng biển sầm uất nhất trên thế giới. Dịch vụ vận tải hiệu quả và giá rẻ kết nối tất cả các trung tâm lớn trong khu vực. Cả Singapore và Hồng Kông đang cạnh tranh nhau để trở thành Trung tâm hội nghị và triển lãm được yêu thích. Hơn thế nữa, tại mỗi khu vực đều có sự phát triển vượt bậc của các khu công nghiệp và kinh doanh"
Hồng Kông và Singapore là những quốc gia có cơ sở hạ tầng viễn thông với kỹ thuật tiên tiến nhất trên thế giới. Phủ sóng băng rộng sẵn dùng cho hầu như tất cả các tòa nhà thương mại và các khu dân cư. Thị trường mở của Hồng Kông đảm bảo tính cạnh tranh cho nhiều nhà cung cấp dịch vụ điện thoại và Internet di động. Kết nối Internet băng thông rộng sẵn dùng cho hơn 98% hộ gia đình ở Hồng Kông và 99,9 % hộ gia đình ở Singapore.

Lời kết

Với sự xuất hiện của Singapore- một đối thủ mạnh mẽ trên thị trường kinh doanh quốc tế, Hồng Kông không còn là nơi hấp dẫn duy nhất trong khu vực châu Á để kinh doanh. Hơn thế nữa, Hồng Kông không còn được xem hấp dẫn như trước - với điểm đánh giá thấp về chất lượng cuộc sống và cao về chi phí sinh hoạt, lao động có trình độ với chi phí phải chăng không còn sẵn có, sử dụng tiếng Anh đang suy giảm và cộng đồng doanh nghiệp có những lo ngại về sự ổn định chính trị của khu vực trong tương lai. Singapore là đối thủ cạnh tranh trực tiếp nhất của Hồng Kông đã giải quyết tất cả các mối lo ngại đó và thậm chí còn đưa các ưu đãi thuế để thu hút các nhà đầu tư. Singapore vượt Hồng Kông trong hầu hết các chỉ số trong các cuộc khảo sát và sẽ sớm trở thành điểm đến kinh doanh quốc tế được ưa thích.

Để theo dõi thêm So sánh môi trường kinh doanh giữa Singapore và Hồng Kông  phần 1, tham khảo thêm tại:

https://globallinks.asia/vi/thanh-lap-cong-ty/tu-van-thanh-lap-cong-ty-tai-nuoc-ngoai/tu-van-thanh-lap-cong-ty-tai-hong-kong/so-sanh-viec-kinh-doanh-tai-singapore-va-kinh-doanh-tai-hong-kong

Để theo dõi các bài viết trong Cẩm nang thành lập công ty tại Hồng Kông, tham khảo thêm tại:

https://globallinks.asia/vi/thanh-lap-cong-ty-nuoc-ngoai/mo-cong-ty-tai-hong-kong/tai-sao-chon-hong-kong

Để hiểu hơn về Hệ thống thuế tại Hồng Kông, tham khảo thêm tại:

https://globallinks.asia/vi/thanh-lap-cong-ty/tu-van-thanh-lap-cong-ty-tai-nuoc-ngoai/tu-van-thanh-lap-cong-ty-tai-hong-kong/tong-quan-ve-he-thong-thue-doanh-nghiep-tai-hong-kong

Để theo dõi các bài viết trong Cẩm nang thành lập công ty tại Singapore, tham khảo thêm tại:

https://globallinks.asia/vi/thanh-lap-cong-ty/dich-vu-tu-van-thanh-lap-cong-ty-tai-singapore